BİRLEŞİK KRALLIK ve İRLANDA -İngiltere – Stratford Upon Avon

Merhabalar; Bu kez çabuk geldim sayılır. 😊 Birmingham’dan ayrıldığımızda ( 6 Ağustos 2019) saat 12.00 olmuştu sanırım. Stratford Upon Avon’a 40-45 dk sürecek 60 km’lik bir yolumuz var.

Stratford Upon Avon İngilizlerin dünyaca ünlü şairi William Shakespeare’in 👨‍🎨 doğduğu evin bulunduğu 16. ve 17.yüzyıldan beri var olan küçük sevimli bir kasaba. Ağzımız kasabaya alışmışsa da ben böyle yerlere yine de kasaba demeyi seviyorum. 😍 Aslında Warwickshire iline bağlı sakin güzel bir ilçedir ve adını içinden geçen Avon nehrinden almıştır. Stratford, Kelt ve Sakson dilinde cadde ve nehir kıyısı anlamına gelir, Avon da yine Keltçe nehir demektir. Bu durumda Stratford Upon Avon; Nehir kıyısına giden cadde diye çevrilebilir.

Otobüsten indiğimiz yer Windsor Street hemen solumuzda bizi bu şakacı-palyaço karşıladı. Shakespeare’in ‘As you Like it’-Beğendiğin gibi veya ‘Size Nasıl Geliyorsa’ anlamına gelen komedi oyunundaki karakter, Jester Touchstone’dir. 

Jester’in kaidesinde yazılanlar: Ey soylu budala! Saygın budala diye başlıyor. ‘Size Nasıl Geliyorsa’ oyunundan. James Butler R.A Kraliyet Akademisi tarafından önerilmiş. 22 Temmuz 1994 yılında Kraliyet temsilcisi Warwickshire Viskontu Daventry tarafından açılmıştır. Jester Anthony Bird OBE’nin doğduğu, yaşadığı, çalıştığı ve kendisine sayısız arkadaş, şans ve mutluluk sunan şehir olan, Avon nehri üzerindeki Stratford’a sevgisinin bir göstergesi olarak armağanıdır. Tercüme için Deniz’ime teşekkürlerle. Diğer yanında ünlü repliği ‘Budala kendini Bilge sanar. Bilge kişi ise kendini budala sayar’ diğer yanlarda yine aynı oyundan replikler yazılıydı.

Aşağı doğru Henley Street’te yürüyoruz.

Shakespeare’in hediyelik eşya satış yerine geldik.

Güzel kafelerin olduğu cıvıl, cıvıl bir cadde şimdilik hava güzel ama gri bulutlar dolanmaya başladı. 

Hemen solumuzda yarı ahşap bu güzel ev Stratford Upon Avon’da, şöhreti ülkeyi aşmış ünlü şair ve yazar Shakespeare’nin doğum-evlilik dahil bir dönem yaşamını geçirdiği Henley Street’teki 250 yıllık evi. Gezmedik ama 16. yüzyılda orta sınıf bir ailenin yaşamını yansıtan bu iki katlı ahşap ev bir hayır kurumu tarafından 1847 yılında satın alınmış ve restorasyonlarla Shakespeare’in yaşadığı zamandaki her türlü eşya ve eserlerinin olduğu kütüphanesi birebir aynen korunmuş.

William Shakespeare, 1564’te bu evde ailesi ile 18 yaşına kadar yaşamış. Evine yakın bir okulda iyi bir eğitim almış. Zamanın İngiltere’sinde çocuklara erken yaşta Roma ve Yunan tarihi dersi verilir, Latince ve Yunanca öğretilirmiş. Shakespeare’de kendi tarihini, Roma tarihini, Latince ve Yunanca öğrenmiş. Bu sebeple yazdığı 38 oyunun birçoğunda tarihi işlemiştir. VIII. Henry- Marcus Antonius ve Kleopatra- Julius Sezar- Macbeth (İskoç kralıdır) Othello- Kral Lear gibi. Ayrıca 124 tane de sone (bir nazım şeklidir) yazmıştır.

Biraz hayatından bahsetmekte yarar var. Çok genç 18 yaşında kendinden yaşça hayli büyük olan zengin aile kızı 26  yaşındaki Anne Hathaway ile tanışır. Zamana hiç de uygun olmayan birlikteliklerinde Anne hamile kalınca da mecburen evlenirler. Evlendikleri zaman bu fotoğraftaki evde tüm aile birlikte yaşamaya başlar ve 6 ay sonra doğan kızlarından başka bir de ikizleri olur. Shakespeare ünlü olunca refah seviyeleri hayli yükselir. Shakespeare Stratford’un en büyük ve geniş olan evi New Place’i satın alır ve yeni evlerine taşınırlar. Shakespeare Londra’da yaşarken Anne hiç yanına gitmemiş. Shakespeare 1610 yılında emekli olunca Stratford’a döner ve ömrünün kalan bölümünü ailesine, torunlarına adayarak yaşar. Her ikisinin mezarı da Holy Trinity Kilisesi’nde yan yanadır. 

Hakkında yazılı çok fazla bilgi- belge yoksa da eserlerini 1589-1613 yıllarında ürettiği bilinir ve ününe 1592 yılında Londra’da yaşarken kavuşmuştur. Bu eserleri Macbeth ve King Lear oyunlarıdır. Edebiyat eleştirmenleri, trajik hikayesi Hamlet’i en önemli eseri olarak görürken genel de herkesin tartışmasız ilk aklına gelen Romeo ve Juliet’tir. Shakespeare’in en çok oynanan oyunu şüphesiz ‘Bir Yaz Gecesi Rüyası’dır. İskoç General Macbeth’in hikayesini konu aldığı draması, tiyatro oyunu olarak dünya klasikleri arasındadır ve çokça da filmi yapılmıştır.

Tam bir kavşağa gelmiştik ki yağmur çiselemeye başladı. Eee burası İngiltere demiştik her an yağmur 🌧 yağabilir. Sığınacak bir yer ararken gözüme takılanlar.

Hemen solda Cafe Nero’ya girdik.

Fena sayılmazdı üst katına çıktık. Yağmur da zaten uzun sürmedi.

Yağmur dindi biz de gezmeye devam ettik. 

William Shakespeare 52 yaşında öldüğünde; Stratford Upon Avon’da vaftiz edildiği Holy Trinity Kilisesine gömülmüştür. Burada Sinan rehberimiz anlatırken güzel bir saptama yapmıştı: William Shakespeare’nin vaftiz tarihi 26 Nisan 1564 diye kayıtlı. Ölüm günü kesinlikle biliniyordu zira çok ünlü biri olduğu için kayıtlara 23 Nisan 1616 olarak geçmiştir. Bildiğimiz üzere o çağda Hıristiyanlar çocuklarını doğumundan itibaren en geç yedinci günde vaftiz ederler. Hele Elizabeth döneminde o kadar bile beklemezler hemen üç veya dördüncü günü vaftiz ederlermiş. Shakespeare de 26 Nisan’da vaftiz edildiğine göre muhtemel doğum günü 21-22-23 Nisan olmalı denmiş ve ölüm günü 23 Nisan olunca da doğumunu da 23 Nisan diye kayıtlara geçmişler. Yani Dünyaca ünlü Shakespeare bizim 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’mızda doğmuş ve 52 yıl sonra yine 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’mızda ölmüştür. Bence bu tarihi İngilizler gibi lehimize kullansak ve 23 Nisan’da W. Shakespeare’i de ansak 🤔 mı acaba? 

Neyse dışarda güzel bir hava oldu, yağmurun kokusu da güzeldir renkler de canlanır. Kafeden çıktık herkes yerini almış bile. 😍 Sokak performans sanatçısı ile köpeği hoş bir görüntü sergiliyordu.

Gezecek vakit yok ayrıca yakın bir yerde Hall’s Croft denilen Shakespeare’nin kızının evi, annesi Mary’nin doğduğu ‘Mary Arden’s Farm’ yani çiftlik ve biraz uzakça bir yerde de ‘Anne Hathawey’s Cottage’ denilen eşi Anne Hathaway’in doğduğu ev var. Hepsi gezilebiliyor ama tabii bilet almak gerekiyor.

Biz de yine kendimiz dolaşalım dedik. Henley Street’te aşağı doğru yürümeye devam ettik.

Güzel bir meydan hangi yöne gitsek ? 🤷‍♀️ Önce karşıya geçip kavşağın fotoğrafını çektim. Soldaki İngilizlerin çok uluslu evrensel bankaları Barclays var biz de o girilmez işaretli sokaktan çıkmıştık. Aaa saat 12.45 olmuş bile. 🤔

Ardından bu fotoğrafın tam tersi istikamette yani High Street’ten yürümeye karar verdik. Chester’de gördüğümüz Tudor dönemi yapılarla yine karşılaştık. Hatırlarsanız bu iki katlı ahşap binalara The Row’s deniyordu. Sanki sedef kakma yapılmış gibi. Öyle görülüyor ki, Stratford’ta da çokça karşımıza çıkacaklar.

Köşede görülen sivri yapı çok özellikli bir banka. Neden özellikli? Önce yakın plan fotoğrafını ekleyeyim sonra anlatayım.

Evet kapısının üstünde William Shakespeare’nin portresi var. Victoria döneminde inşa edilmiş Gotik bir yapı. Yapının üç bir yanında ve dikkatli bakarsanız portrenin üstünde de görülen kabarma rölyeflerin hepsi usta  yazar Shakespeare’nin oyunundan sahnelermiş. 

Hemen solumuzda da Belediye binası var. 1769 yılı yapımı eski bir bina. 

Ve yine binanın üstünde duvardaki niş içine yerleştirilmiş heykel de William Shakespeare. Londra’nın Drury Lane Tiyatrosu’nun yöneticisi ve aynı zamanda ünlü bir aktör olan David Garrick tarafından yaptırılmış. Onlara heryer Shakespeare. 😁 Sağdaki sokaktan gitmeye karar verdik. İlerde kilise var bakalım dedik. Sokağın adı da Shapel St.

Ooo esaslı The Row’s buradaymış ve evet Shakespeare Hostel. 😁

Shapel’e doğru giderken yine aniden yağmur başladı hemen bir saçak altı bulduk . The Guild Shapel of the Holy Cross yani Kutsal haç Guild Shapel’in tam karşında durduk derken esas şansa bakın ki, Shakespeare’nin en son satın aldığı New Place’in tam karşındayız. Tahta bahçe kapısından giriş yapılıyor.

Yağmur yine durdu. Heyhat biletsiz kapıdan bile baktırmadılar, ben de Guild Shapel’i keyfimce fotoğrafladım. 13. yüzyıldan kalma bir bina.

 Aynı yoldan geri döndük. Bu kez  Belediye binasının sağındaki Sheep Street’e döndük.

Yine çiçeklerle süslü Pub’lar.

Hani beni bilirsiniz ne varsa ara sokaklarda var derim ya işte böyle bir ara sokağa burnumu soktum. Renkleri herşeyi ile sanki masallardaki bir sokak. Karşımıza ‘Tudor World’ Tudor Dünyası diye dönemi bire bir yaşatan eski bir yapı çıktı.

Genelde Shrieve’s House diye bilinen Stratford’taki en eski ev adı da ilk sahibi Shrieve’den. Daha sonra Shakespeare’in oyun karakteri olarak model aldığı düşünülen meyhane sahibi William Roger’a aitmiş. Yerdeki kaldırım taşları bile o dönemden kalma. Burası evin ahır kısmı imiş şimdi müze. Tudor dönemi tarihinin  turistlere kostümlü oyuncular tarafından birebir canlandırıldığı İngiltere’deki tek yaşayan tarih müzesi. Ve bu canlandırmalar zamanın korkunç olaylarını da gözler önüne serdiği için İngiltere’nin en perili-korku evi olarak da ünlenmiş. Deneyim yaşayanların yorumlarını okudum da öyle pek korkunç değilmiş. Tabii böyle şeyler göreceli. Bir ara sokağa daha göz attım.

Sonra da bu güzel yol bizi fotoğraflık bir kavşakla Stratford’un harika parkına getirdi Waterside St.deyiz.

Parkı geziyoruz, bir grup çocuklu aileler. Yakına gidince köpük baloncuk oyununun yeni model oyuncağının satıcısını gördük. Ben çocuklarıma yuvarlak tel büker verirdim, onlar da şişedeki sabunlu suya batırıp üflerlerdi. Şimdiki modern oyuncaklar nerdeee. Buradaki çocukların balonları da hayli büyük oluyordu bakın ne de güzel renkleri var.

Biraz sağa doğru yürüyünce güzelim çiçekleri çekeyim derken kuleli büyük bina topluluğuyla karşılaştık. Önde İngilterenin ünlü RSC-Royal Shakespeare Company var görünen kule de RSC’nin seyir terası 118 fit-(35-36 metre olmalı) uzunluğundaymış. Hemen arkasında da Swan Tiyatrosu varmış. 🤷‍♀️

Yine parkta karşımıza Shakespeare’in bu heykeli çıktı. 

Yukarı doğru yürüyüp Avon nehri kenarına geldik. Bu kez yüzer dondurmacı 🍨 vardı ama yemek için hava hiç de uygun değildi.

Tam karşımızda bir anıt görülüyor artık oraya kadar gidip dönecek vakit yok. Shakespeare’in anıtı-Gower Monument hayli özel bir anıt. 1888 yılında Stratford’a Lord Ronald Gower tarafından hediye edilmiş. Anıtın üstünde sandalyede oturan Shakespeare var. Dört bir yanında oyun karakterlerinden; Falstaff, Lady Macbeth, Hamlet ve Prens Hal’ın heykelleri var. Nehir boyunca yürüyüş için vakit olsaydı çok keyifli olabilirdi. 😔

Yüzer evler kapalı mekan gibiydi bir cazibesi yoktu çekmedim. 😄  Artık vakit tamam buluşma yerine doğru gidiyoruz.

Güzel bir kapı gördüm bakın nereye ait bir kapı çıktı. 😇 Funeral Directors- Bennett ve oğulları cenaze işleri. 😁

Bu bölge halkı kızıl olur demiştik ya örneğine rastlayınca kaçırmadım. Maaile kızıl saçlı. 😍

Yağmurla gelmedik ama Stratford gidişimize üzülmüş gibi arkamızdan ağlıyordu. 

Yolumuz Oxford şehrine. Muhtemelen bir saatlik yolumuz var. Yol üstünde Oxford vardı biz de gittik. 😁 Sevgiyle takipte kalın.❤️💞❤️